ในช่วงปีที่ผ่านมา พื้นที่ตรงนี้กล่าวถึงความเคลื่อนไหวสำคัญ ๆ ธุรกิจใหญ่ของไทยอย่างต่อเนื่อง คงไม่เพียงเป็นภาพสะท้อนบทบาทหนังสือพิมพ์ธุรกิจ ซึ่งเชื่อว่าผู้อ่านอยู่ในเมืองใหญ่ และมีความสัมพันธ์กับธุรกิจใหญ่มากเป็นพิเศษ
หากให้ภาพรวมและทิศทางความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจ หากนำภาพแต่ละชิ้นส่วนสำคัญมาปะต่อปะต่อ ย่อมให้ภาพการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้าง ถือเป็นบทเรียนทั่วไปของสังคมธุรกิจไทยทีซีซี
จาก Blog ของผม ผู้อ่านให้ความสนใจกรณี Pepsi Co. กับเสริมสุขมากเป็นพิเศษ เป็นจุดเริ่มต้นไปถึงความเคลื่อนไหวของกลุ่มไทยเจริญ หรือทีซีซี ตามยุทธศาสตร์ใหญ่เข้าสู่ธุรกิจเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ เป็นความเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่อง เป็นกระบวน จากเมืองไทยออกสู่ระดับภูมิภาคอย่างจริงจัง
หากให้ภาพรวมและทิศทางความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจ หากนำภาพแต่ละชิ้นส่วนสำคัญมาปะต่อปะต่อ ย่อมให้ภาพการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้าง ถือเป็นบทเรียนทั่วไปของสังคมธุรกิจไทยทีซีซี
จาก Blog ของผม ผู้อ่านให้ความสนใจกรณี Pepsi Co. กับเสริมสุขมากเป็นพิเศษ เป็นจุดเริ่มต้นไปถึงความเคลื่อนไหวของกลุ่มไทยเจริญ หรือทีซีซี ตามยุทธศาสตร์ใหญ่เข้าสู่ธุรกิจเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ เป็นความเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่อง เป็นกระบวน จากเมืองไทยออกสู่ระดับภูมิภาคอย่างจริงจัง
เมื่อเดือนกรกฎาคม 2555 ไทยเบฟฯ (บริษัทแกนของกลุ่มทีซีซี ที่จดทะเบียนในตลาดหุ้นสิงคโปร์) ได้เข้าซื้อหุ้นประมาณ 24% ของ Fraser and Neave แห่งสิงคโปร์ ถือเป็นดีลใหญ่ด้วยมูลค่าเกือบหนึ่งแสนล้านบาท ต่อมา (ตุลาคม 2555) ไทยเบฟฯและตัวแทนสามารถครอบครองหุ้นได้เพิ่มเป็น 32% แม้ว่าการเข้าครอบงำอย่างเบ็ดเสร็จ เชื่อว่าต้องใช้เวลาอีกพอสมควร
Fraser and Neave หรือ F&N ธุรกิจเก่าแก่ของสิงคโปร์ กิจการรายใหญ่ในตลาดหุ้นสิงคโปร์ มีบางสิ่งบางอย่างคล้ายกับกลุ่มไทยเจริญ หรือทีซีซี และมีอีกบางสิ่งบางอย่างที่ไทยเบฟฯอยากจะเป็น F&N มีธุรกิจที่สำคัญอย่างน้อยสองประเภท เหมือนกลุ่มทีซีซี คือเบียร์ (ต่อมาขายให้ Heineken) และอสังหาริมทรัพย์ ขณะที่มีธุรกิจอาหารและเครื่องดื่มที่เข้มแข็งมากกว่าที่ไทยเบฟฯมีที่สำคัญเชื่อว่ามีความหมายสำหรับทีซีซีอย่างมาก F&N มีฐานะเป็นธุรกิจระดับภูมิภาค มากด้วยประสบการณ์และบทเรียนในการขยายฐานธุรกิจในหลายประเทศในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา
ปรากฏการณ์ครั้งสำคัญถือเดิมพันครั้งใหญ่ของไทยเบฟฯ กลุ่มทีซีซี และเจริญ สิริวัฒนภักดี เชื่อว่ามีมิติเกี่ยวข้องกับอนาคตธุรกิจไทยโดยรวมด้วย
เป็นการตัดสินใจอย่างห้าวหาญของผู้ประกอบการไทย ก้าวพ้นจากธุรกิจสัมปทานในระบบอุปถัมภ์รายสุดท้าย จากธุรกิจที่มีการแข่งขันน้อยรายในธุรกิจ
เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในสังคมไทย ก้าวไปอีกขั้นสู่ธุรกิจระดับภูมิภาค แม้ว่ายุทธศาสตร์ใหม่มิได้จากแรงบันดาลใจอย่างเดียว หากมาจากแรงบีบคั้นของสถานการณ์ใหม่ด้วยขยายอาณาจักรธุรกิจอย่างต่อเนื่องให้มีขนาดที่มีอิทธิพลต่อตลาด สู่กิจการที่มีความต่อเนื่องอย่างหลากหลาย เป็นการจัดการ Portfolio อย่างสมดุล และกระจายความเสี่ยง
แสวงหาโอกาสที่มากกว่าประเทศไทย หากเข้าครอบงำ F&N สำเร็จ ฐานธุรกิจของไทยเบฟฯในสิงคโปร์จะกลายเป็นฐานธุรกิจใหม่ที่มีขนาดใหญ่เท่า ๆ กับฐานในเมืองไทย ถือเป็นการวางยุทธศาสตร์คู่ขนานอย่างน่าสนใจ
เป็นบทเรียนของการเตรียมตัวเข้าสู่เกมและโอกาสใหม่ของภูมิภาคที่กำลังหลอมรวมทางเศรษฐกิจมากขึ้นในไม่กี่ปีข้างหน้า ถือเป็นหัวกระบวนของความเคลื่อนไหวของธุรกิจไทย ซึ่งเชื่อว่าจะมีมากขึ้นในรูปแบบหลากหลายมากขึ้น ธุรกิจขนาดกลางและเล็กก็เรียนรู้เป็นบทเรียนอ้างอิงได้เช่นกัน
เอสซีจี
เครือซิเมนต์ไทยมีการลงทุนในระดับภูมิภาคมานานแล้ว แม้ว่ามีปัญหาในช่วงวิกฤตการณ์ครั้งล่าสุดมากพอสมควร แต่เมื่อผ่านพ้น ค่อย ๆ ขยายการลงทุนใหม่ ขยายเครือข่ายธุรกิจอีกครั้ง ดำเนินไปอย่างเป็นจังหวะ ดูเหมือนมิได้เร่งรีบนัก
แต่ดีลครั้งหนึ่งที่เกิดขึ้นในเมืองไทย
ปีที่แล้ว ไม่ถือเป็นดีลใหญ่ หากควรให้ความสนใจเป็นพิเศษ คือกรณีเอสซีจีเข้าถือหุ้นในเครือข่ายจัดจำหน่ายสินค้าวัสดุก่อสร้าง-โกลบอลเฮาส์
"การลงทุนในกิจการศูนย์จำหน่ายสินค้าวัสดุก่อสร้างแบบครบวงจร ซึ่งมีไม่ถึง 20 สาขา ด้วยใช้เงินมากกว่า 500 ล้านบาทต่อสาขา โดยเป็นเจ้าของเพียงเสี้ยวเดียว (ประมาณ 30%)" ปรากฏการณ์นี้มีความหมายมากทีเดียว
เอสซีจีกำลังปรับเปลี่ยนยุทธศาสตร์ธุรกิจที่ว่าด้วยความสัมพันธ์กับลูกค้า หลังจากเชื่อมั่นระบบตัวแทนเดิม ซึ่งเคยเป็นจุดแข็งในความเป็นผู้นำตลาดมามากกว่าสามทศวรรษ สู่โมเดลความหลากหลาย ซึ่งสร้างความสั่นสะเทือนต่อโครงสร้างเดิม ระบบตัวแทนจำหน่ายเดิมพอสมควร
มองตลาดภูมิภาค มุมมองที่เชื่อมโยงกันอย่างเป็นจริง โดยขยายฐานจากภาคอีสานของไทยออกสู่ประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งถือเป็นแผนที่มีรายละเอียดลงลึก จากมุมมองและข้อมูลที่ว่าด้วยการเติบโตและภูมิศาสตร์ของภาคอีสาน ที่มีความเชื่อมโยงกับประเทศเพื่อนบ้านที่กำลังเติบโต โกลบอลเฮาส์เกิดขึ้นที่ภาคอีสานและมีเครือข่ายภาคอีสานมากที่สุด
เป็นความสัมพันธ์ระหว่างธุรกิจศตวรรษกับธุรกิจโนเนมที่เกิดขึ้นเพียงทศวรรษเดียว ถือเป็นความสัมพันธ์พิเศษครั้งแรกที่เกิดขึ้นในสังคมธุรกิจไทย โดยเฉพาะกับเอสซีจี นอกจากนั้นยังสะท้อนโอกาสใหม่ของผู้คนหน้าใหม่ ๆ บทสรุปในข้อความท่อนเล็ก ๆ นี้
ยังรวมถึงโอกาสใหม่ของนักลงทุนที่ซ่อนตัวอย่างเงียบ ๆ ในระบบเศรษฐกิจที่เป็นจริง ขยายตัวไปขอบเขตจากกรุงเทพฯสู่หัวเมืองในภูธรและนักลงทุนในตลาดหุ้นอีกจำนวนไม่น้อยเชื่อว่าจากปีนี้เป็นต้นไป โฉมหน้าของผู้คนเหล่านี้จะปรากฏให้เห็นมากขึ้น สร้างความงุนงงกับผู้ร่ำรวยเดิมมากขึ้น
ซีพี
ดีลครั้งใหญ่ในจีนแผ่นดินใหญ่ ด้วยเข้าถือหุ้นบางส่วนแทน HSBC ใน Ping An insurance เป็นกรณีควรพิจารณาด้วยมุมมองเกี่ยวกับซีพีแตกต่างออกไป
มุมมองเดิมซีพีเข้าสู่ธุรกิจพื้นฐานอย่างค่อยเป็นค่อยไป สร้างเกษตรครบวงจร (เพื่อเป็นพื้นฐานสู่ธุรกิจอาหาร) อย่างเป็นระบบตั้งแต่ 4 ทศวรรษแล้ว จากนั้นจึงเข้าสู่ธุรกิจสื่อสารและมีเดียเพียงทศวรรษเศษ ๆ มานี้ ถือเป็นเวลาใกล้เคียงกับธุรกิจค้าปลีก โดยภาพรวมพัฒนาการของซีพีมีจังหวะก้าวที่สอดคล้องกับความเป็นไปของสังคมไทย ซีพีกำลังจะก้าวไปอีกขั้นหนึ่ง ด้วยการสร้างเครือข่ายธุรกิจใหม่อย่างไม่เคยทำมาก่อน และเป็นการก้าวเข้าสู่อย่างรวบรัด เป็นคำถามพื้นฐานที่ยังไม่มีคำตอบซีพีได้ชื่อว่าเป็นนักลงทุนต่างชาติ
รายแรก ๆ ที่เข้าไปในจีนแผ่นดินใหญ่ยุคใหม่ ซึ่งความจริงมีมากกว่านั้น ตำนานซีพีกับจีนมีมานานมากกว่านั้น ตั้งแต่ยุคหลังสงครามโลก ว่าไปแล้วโอกาสที่เกิดขึ้นอย่างมากมายของซีพีในช่วง 3-4 ทศวรรษที่ผ่ายมาถึงปัจจุบัน ล้วนมีประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ระหว่างไทย-จีนเจือปนอยู่
ซีพีมีธุรกิจในจีนอย่างเป็นปึกแผ่นมากที่สุด สำหรับกิจการในต่างประเทศ พิจารณาอย่างคร่าว ๆ โครงสร้างและกลุ่มธุรกิจดูคล้าย ๆ กับเมืองไทย ในบางช่วงบางเวลาที่โอกาสในเมืองไทยเป็นไปอย่างจำกัด ซีพีก็ทุ่มเทการลงทุนในจีนแผ่นดินใหญ่ เช่นเดียวกับเมื่อใดก็ตามที่โอกาสในเมืองไทยมีมากกว่า ซีพีก็หันกลับมาทุ่มเทในเมืองไทย
สถานการณ์ปัจจุบันกำลังเป็นไปตามกระสวน (pattern) นี้อีกแล้วหรือ ?
Fraser and Neave หรือ F&N ธุรกิจเก่าแก่ของสิงคโปร์ กิจการรายใหญ่ในตลาดหุ้นสิงคโปร์ มีบางสิ่งบางอย่างคล้ายกับกลุ่มไทยเจริญ หรือทีซีซี และมีอีกบางสิ่งบางอย่างที่ไทยเบฟฯอยากจะเป็น F&N มีธุรกิจที่สำคัญอย่างน้อยสองประเภท เหมือนกลุ่มทีซีซี คือเบียร์ (ต่อมาขายให้ Heineken) และอสังหาริมทรัพย์ ขณะที่มีธุรกิจอาหารและเครื่องดื่มที่เข้มแข็งมากกว่าที่ไทยเบฟฯมีที่สำคัญเชื่อว่ามีความหมายสำหรับทีซีซีอย่างมาก F&N มีฐานะเป็นธุรกิจระดับภูมิภาค มากด้วยประสบการณ์และบทเรียนในการขยายฐานธุรกิจในหลายประเทศในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา
ปรากฏการณ์ครั้งสำคัญถือเดิมพันครั้งใหญ่ของไทยเบฟฯ กลุ่มทีซีซี และเจริญ สิริวัฒนภักดี เชื่อว่ามีมิติเกี่ยวข้องกับอนาคตธุรกิจไทยโดยรวมด้วย
เป็นการตัดสินใจอย่างห้าวหาญของผู้ประกอบการไทย ก้าวพ้นจากธุรกิจสัมปทานในระบบอุปถัมภ์รายสุดท้าย จากธุรกิจที่มีการแข่งขันน้อยรายในธุรกิจ
เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในสังคมไทย ก้าวไปอีกขั้นสู่ธุรกิจระดับภูมิภาค แม้ว่ายุทธศาสตร์ใหม่มิได้จากแรงบันดาลใจอย่างเดียว หากมาจากแรงบีบคั้นของสถานการณ์ใหม่ด้วยขยายอาณาจักรธุรกิจอย่างต่อเนื่องให้มีขนาดที่มีอิทธิพลต่อตลาด สู่กิจการที่มีความต่อเนื่องอย่างหลากหลาย เป็นการจัดการ Portfolio อย่างสมดุล และกระจายความเสี่ยง
แสวงหาโอกาสที่มากกว่าประเทศไทย หากเข้าครอบงำ F&N สำเร็จ ฐานธุรกิจของไทยเบฟฯในสิงคโปร์จะกลายเป็นฐานธุรกิจใหม่ที่มีขนาดใหญ่เท่า ๆ กับฐานในเมืองไทย ถือเป็นการวางยุทธศาสตร์คู่ขนานอย่างน่าสนใจ
เป็นบทเรียนของการเตรียมตัวเข้าสู่เกมและโอกาสใหม่ของภูมิภาคที่กำลังหลอมรวมทางเศรษฐกิจมากขึ้นในไม่กี่ปีข้างหน้า ถือเป็นหัวกระบวนของความเคลื่อนไหวของธุรกิจไทย ซึ่งเชื่อว่าจะมีมากขึ้นในรูปแบบหลากหลายมากขึ้น ธุรกิจขนาดกลางและเล็กก็เรียนรู้เป็นบทเรียนอ้างอิงได้เช่นกัน
เอสซีจี
เครือซิเมนต์ไทยมีการลงทุนในระดับภูมิภาคมานานแล้ว แม้ว่ามีปัญหาในช่วงวิกฤตการณ์ครั้งล่าสุดมากพอสมควร แต่เมื่อผ่านพ้น ค่อย ๆ ขยายการลงทุนใหม่ ขยายเครือข่ายธุรกิจอีกครั้ง ดำเนินไปอย่างเป็นจังหวะ ดูเหมือนมิได้เร่งรีบนัก
แต่ดีลครั้งหนึ่งที่เกิดขึ้นในเมืองไทย
ปีที่แล้ว ไม่ถือเป็นดีลใหญ่ หากควรให้ความสนใจเป็นพิเศษ คือกรณีเอสซีจีเข้าถือหุ้นในเครือข่ายจัดจำหน่ายสินค้าวัสดุก่อสร้าง-โกลบอลเฮาส์
"การลงทุนในกิจการศูนย์จำหน่ายสินค้าวัสดุก่อสร้างแบบครบวงจร ซึ่งมีไม่ถึง 20 สาขา ด้วยใช้เงินมากกว่า 500 ล้านบาทต่อสาขา โดยเป็นเจ้าของเพียงเสี้ยวเดียว (ประมาณ 30%)" ปรากฏการณ์นี้มีความหมายมากทีเดียว
เอสซีจีกำลังปรับเปลี่ยนยุทธศาสตร์ธุรกิจที่ว่าด้วยความสัมพันธ์กับลูกค้า หลังจากเชื่อมั่นระบบตัวแทนเดิม ซึ่งเคยเป็นจุดแข็งในความเป็นผู้นำตลาดมามากกว่าสามทศวรรษ สู่โมเดลความหลากหลาย ซึ่งสร้างความสั่นสะเทือนต่อโครงสร้างเดิม ระบบตัวแทนจำหน่ายเดิมพอสมควร
มองตลาดภูมิภาค มุมมองที่เชื่อมโยงกันอย่างเป็นจริง โดยขยายฐานจากภาคอีสานของไทยออกสู่ประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งถือเป็นแผนที่มีรายละเอียดลงลึก จากมุมมองและข้อมูลที่ว่าด้วยการเติบโตและภูมิศาสตร์ของภาคอีสาน ที่มีความเชื่อมโยงกับประเทศเพื่อนบ้านที่กำลังเติบโต โกลบอลเฮาส์เกิดขึ้นที่ภาคอีสานและมีเครือข่ายภาคอีสานมากที่สุด
เป็นความสัมพันธ์ระหว่างธุรกิจศตวรรษกับธุรกิจโนเนมที่เกิดขึ้นเพียงทศวรรษเดียว ถือเป็นความสัมพันธ์พิเศษครั้งแรกที่เกิดขึ้นในสังคมธุรกิจไทย โดยเฉพาะกับเอสซีจี นอกจากนั้นยังสะท้อนโอกาสใหม่ของผู้คนหน้าใหม่ ๆ บทสรุปในข้อความท่อนเล็ก ๆ นี้
ยังรวมถึงโอกาสใหม่ของนักลงทุนที่ซ่อนตัวอย่างเงียบ ๆ ในระบบเศรษฐกิจที่เป็นจริง ขยายตัวไปขอบเขตจากกรุงเทพฯสู่หัวเมืองในภูธรและนักลงทุนในตลาดหุ้นอีกจำนวนไม่น้อยเชื่อว่าจากปีนี้เป็นต้นไป โฉมหน้าของผู้คนเหล่านี้จะปรากฏให้เห็นมากขึ้น สร้างความงุนงงกับผู้ร่ำรวยเดิมมากขึ้น
ซีพี
ดีลครั้งใหญ่ในจีนแผ่นดินใหญ่ ด้วยเข้าถือหุ้นบางส่วนแทน HSBC ใน Ping An insurance เป็นกรณีควรพิจารณาด้วยมุมมองเกี่ยวกับซีพีแตกต่างออกไป
มุมมองเดิมซีพีเข้าสู่ธุรกิจพื้นฐานอย่างค่อยเป็นค่อยไป สร้างเกษตรครบวงจร (เพื่อเป็นพื้นฐานสู่ธุรกิจอาหาร) อย่างเป็นระบบตั้งแต่ 4 ทศวรรษแล้ว จากนั้นจึงเข้าสู่ธุรกิจสื่อสารและมีเดียเพียงทศวรรษเศษ ๆ มานี้ ถือเป็นเวลาใกล้เคียงกับธุรกิจค้าปลีก โดยภาพรวมพัฒนาการของซีพีมีจังหวะก้าวที่สอดคล้องกับความเป็นไปของสังคมไทย ซีพีกำลังจะก้าวไปอีกขั้นหนึ่ง ด้วยการสร้างเครือข่ายธุรกิจใหม่อย่างไม่เคยทำมาก่อน และเป็นการก้าวเข้าสู่อย่างรวบรัด เป็นคำถามพื้นฐานที่ยังไม่มีคำตอบซีพีได้ชื่อว่าเป็นนักลงทุนต่างชาติ
รายแรก ๆ ที่เข้าไปในจีนแผ่นดินใหญ่ยุคใหม่ ซึ่งความจริงมีมากกว่านั้น ตำนานซีพีกับจีนมีมานานมากกว่านั้น ตั้งแต่ยุคหลังสงครามโลก ว่าไปแล้วโอกาสที่เกิดขึ้นอย่างมากมายของซีพีในช่วง 3-4 ทศวรรษที่ผ่ายมาถึงปัจจุบัน ล้วนมีประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ระหว่างไทย-จีนเจือปนอยู่
ซีพีมีธุรกิจในจีนอย่างเป็นปึกแผ่นมากที่สุด สำหรับกิจการในต่างประเทศ พิจารณาอย่างคร่าว ๆ โครงสร้างและกลุ่มธุรกิจดูคล้าย ๆ กับเมืองไทย ในบางช่วงบางเวลาที่โอกาสในเมืองไทยเป็นไปอย่างจำกัด ซีพีก็ทุ่มเทการลงทุนในจีนแผ่นดินใหญ่ เช่นเดียวกับเมื่อใดก็ตามที่โอกาสในเมืองไทยมีมากกว่า ซีพีก็หันกลับมาทุ่มเทในเมืองไทย
สถานการณ์ปัจจุบันกำลังเป็นไปตามกระสวน (pattern) นี้อีกแล้วหรือ ?
จากข้อเท็จจริงที่ว่าซีพีถือหุ้นข้างน้อยอย่างมีน้ำหนักในธุรกิจประกันและการเงินของจีน ซึ่งไม่มีอำนาจในการบริหารโดยตรง มุมมองเกี่ยวกับยุทธศาสตร์ซีพีย่อมโน้มเอียงเพียงเพื่อการลงทุน มองโอกาสในจีนแผ่นดินใหญ่เช่นเดียวกับ
นักลงทุนระดับโลกทั่วไป อ้างอิงเศรษฐกิจที่เติบโตในจีนอย่างต่อเนื่องมานับทศวรรษ ที่สำคัญโอกาสอื่น ๆ ของซีพีอาจมีมากกว่าที่คาดไว้ ในฐานะจีนแผ่นดินใหญ่เป็นระบบเศรษฐกิจศูนย์กลางใหม่ที่ทรงพลังมากขึ้น ๆ ของโลก
สายสัมพันธ์กับจีนแผ่นดินใหญ่ของซีพีได้ขยายจินตนาการไปมากกว่าเดิม จากธุรกิจเกษตรครบวงจรกับผู้บริโภคชาจีนที่กระจัดกระจายเป็นหย่อม ๆ ในแผ่นดินอันกว้างใหญ่ จากธุรกิจค้าปลีกกับผู้บริโภคในเมืองใหญ่เท่านั้น สู่สายสัมพันธ์ใหม่ ความสัมพันธ์กับผู้บริโภคชาวจีนเป็นกลุ่มก้อนและลงลึกมากที่สุด อยู่ที่ว่าซีพีจะมีจินตนาการบรรเจิดเชื่อมโยงสายสัมพันธ์สู่ธุรกิจใหม่ได้หรือไม่
นักลงทุนระดับโลกทั่วไป อ้างอิงเศรษฐกิจที่เติบโตในจีนอย่างต่อเนื่องมานับทศวรรษ ที่สำคัญโอกาสอื่น ๆ ของซีพีอาจมีมากกว่าที่คาดไว้ ในฐานะจีนแผ่นดินใหญ่เป็นระบบเศรษฐกิจศูนย์กลางใหม่ที่ทรงพลังมากขึ้น ๆ ของโลก
สายสัมพันธ์กับจีนแผ่นดินใหญ่ของซีพีได้ขยายจินตนาการไปมากกว่าเดิม จากธุรกิจเกษตรครบวงจรกับผู้บริโภคชาจีนที่กระจัดกระจายเป็นหย่อม ๆ ในแผ่นดินอันกว้างใหญ่ จากธุรกิจค้าปลีกกับผู้บริโภคในเมืองใหญ่เท่านั้น สู่สายสัมพันธ์ใหม่ ความสัมพันธ์กับผู้บริโภคชาวจีนเป็นกลุ่มก้อนและลงลึกมากที่สุด อยู่ที่ว่าซีพีจะมีจินตนาการบรรเจิดเชื่อมโยงสายสัมพันธ์สู่ธุรกิจใหม่ได้หรือไม่
หรือคิดง่าย ๆ เพียงในฐานะนักลงทุน ซึ่งใคร ๆ แสวงหาโอกาสที่เหมาะกับตัวเองได้
ที่มา.ประชาชาติธุรกิจ
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น