โดย วิรัตน์ แสงทองคำ
ไทยเจริญ และ เจริญ สิริวัฒนภักดี กับธุรกิจค้าปลีก เริ่มต้นง่าย ๆ จากโอกาสธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ หลายกรณีเป็นเรื่องยากในการเรียนรู้และปรับตัวเข้ากับธุรกิจที่ซับซ้อนและแข่งขันสูง
ความจริงแล้วธุรกิจค้าปลีกของกลุ่มไทยเจริญเพิ่งเกิดขึ้นอย่างเป็นรูปเป็นร่างจากการปรับโครงสร้างทีซีซีแลนด์ฯเมื่อปี 2555 หลังจากปรับโครงสร้างธุรกิจครั้งใหญ่เมื่อกลุ่มไทยเจริญได้ซื้อหุ้น 40% ในทีซีซี แลนด์ฯคืนจาก Capital Land แห่งสิงคโปร์ จากนั้นทีซีซี แลนด์ฯได้ดำเนินแผนการเชิงรุกอย่างซับซ้อนมากขึ้น
ภาพยิ่งชัดเจนซ้อนทับอยู่ในธุรกิจอสังหาริมทรัพย์คือกลุ่มธุรกิจค้าปลีกใหม่ที่มีเครือข่ายมากพอสมควรทีเดียวเชื่อกันว่าจะกลายเป็นกลุ่มธุรกิจค้าปลีกรายใหญ่ทั้งนี้ มีความพยายามแบ่งกลุ่มธุรกิจย่อย สร้างความเป็นแบรนด์เฉพาะตัวที่สำคัญได้เกิดขึ้นแล้ว
แต่ก็ดูเหมือนว่าการปรับโครงสร้างธุรกิจค้าปลีกยังคงดำเนินต่อไป ทั้งโครงสร้างการบริหารและโมเดลธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นโมเดลธุรกิจดั้งเดิมที่ดำเนินมานานนับสิบปี หรือโมเดลใหม่ที่เปิดตัวไปเพียงไม่กี่ปี ทั้งนี้ เชื่อว่ามาจากข้อจำกัดตามแนวคิดที่นำเสนอคร่าว ๆ ไว้ในตอนที่แล้ว "มาจากการซื้อที่ดิน หรือที่ดินรวมสิ่งปลูกสร้าง ภายใต้เจตจำนงกว้าง ๆ โดยไม่คาดคิดว่าจะเชื่อมโยงกับธุรกิจค้าปลีก ย่อมมีข้อจำกัดว่าด้วยทำเล ขนาดที่ดิน และสิ่งก่อสร้างในรูปแบบเดิม"
กลุ่มไทยเจริญกำลังเผชิญสิ่งท้าทายกับโมเดลธุรกิจค้าปลีกที่ดูเหมือนจะยังไม่ลงตัวท่ามกลางสถานการณ์ธุรกิจค้าปลีกไทยพัฒนาและเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว
หนึ่ง-กรณีธุรกิจดั้งเดิม--พันธุ์ทิพย์พลาซาดูเหมือนว่ากลุ่มไทยเจริญเชื่อมั่นในโมเดลธุรกิจ ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งขยายเครือข่ายอย่างต่อเนื่องในช่วง 3 ทศวรรษที่ผ่านมา
"เมื่อช่วงปี 2534-2535 เป็นช่วงที่เครื่องคอมพิวเตอร์ประกอบเฟื่องฟูเป็นอย่างมาก พันธุ์ทิพย์ พลาซา ประตูน้ำได้ก้าวเข้ามาเป็นศูนย์กลางการค้าขายคอมพิวเตอร์และส่วนประกอบอันดับหนึ่งของเมืองไทย และเมื่อสินค้าขายดีประกอบกับเพิ่มจำนวนของร้านค้า ราคาเช่าพื้นที่ก็เพิ่มขึ้น"(http://www.pantipplaza.com/) นั่นคือจุดเริ่มต้นโมเดลธุรกิจที่ถือว่ามีบุคลิกเฉพาะ และเป็นความชำนาญเฉพาะตัวของกลุ่มไทยเจริญ แต่เมื่อมาถึงเวลาหนึ่ง ความเชื่อมั่นเริ่มสั่นคลอน
พันธุ์ทิพย์ พลาซา จำต้องปรับตัวให้สอดคล้องกับบทวิเคราะห์ใหม่ โดยทีมงานใหม่กลุ่มไทยเจริญว่าด้วยสถานการณ์และพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป ตามคำแถลงของผู้บริหารใหม่ระบุว่า กำลังดำเนินแผนการใหญ่ปรับโฉมพันธุ์ทิพย์ พลาซา จากโมเดล ศูนย์การค้าไอที ให้มีความหมายที่กว้างขึ้นเป็น ศูนย์เทคโนโลยี ซึ่งก็ยังไม่มีภาพให้เห็นชัดเจนตามโมเดลใหม่ ตามแผนการคาดว่าการปรับโฉมใหม่จะแล้วเสร็จในปีหน้า
โมเดลห้างสรรพสินค้าไอทีกำลังเผชิญความท้าทายครั้งใหญ่อันเนื่องมาจากธุรกิจสื่อสารและไอทีกลายเป็นธุรกิจใหญ่ทรงอิทธิพล และเป็นเครือข่ายธุรกิจที่ใหญ่ที่สุดในสังคมไทย สามารถเข้าถึงผู้บริโภคโดยตรง ดังนั้น โมเดลธุรกิจจึงมีลักษณะคล้ายเครือข่ายค้าปลีกขนาดเล็ก เปิดศูนย์ธุรกิจและบริการโดยเข้ายึดพื้นที่ค้าปลีกที่สำคัญกระจายอย่างกว้างขวางในขอบเขตทั่วประเทศ ปรากฏการณ์ดังกล่าวย่อมสั่นสะเทือนศูนย์การค้าไอทีดั้งเดิมที่มีเครือข่ายจำกัด
การปรับตัว ศูนย์การค้าเซียร์ รังสิต ล่าสุดเป็นภาพสะท้อนหนึ่งในนั้นด้วย
ศูนย์การค้าเซียร์ รังสิต สร้างมาตั้งแต่ปี 2537 และพัฒนาสู่ความเป็นศูนย์ไอทีและอิเล็กทรอนิกส์ในปี 2543 กำลังเดินแผนปรับตัวครั้งใหญ่เช่นกันด้วยขยายพื้นที่อีกนับแสนตาราง(Digitainment) แห่งเรียนรู้เทคโนโลยีรูปแบบใหม่ที่มาพร้อมกับความสนุกสนาน" (คำอธิบายนี้ยังปรากฏใน http://www.tccland.com/)
แต่แล้วในอีกไม่กี่ปีถัดมา ต้องปรับโมเดลธุรกิจอีกครั้ง Digital Gateway เปลี่ยนชื่อเป็น Center Point @ Siam square โดยเพิ่งเปิดตัวเมื่อไม่มานมานี้ เปลี่ยนคอนเซ็ปต์จาก IT Mall ซึ่งมีแนวโน้มข้อจำกัดมากขึ้นตามที่กล่าวมาแล้วไปสู่โมเดลที่เติบโตอย่างต่อเนื่องในกรุงเทพฯช่วงไม่ถึงทศวรรษมานี้--LifeStyle Mall
สอง-โมเดลใหม่ยังไม่ลงตัว
ศูนย์การค้า Gateway Ekamai เปิดตัวไปเมื่อปี 2555
"ศูนย์การค้าเกตเวย์ เอกมัย ตอบสนองวิถีชีวิตคนรุ่นใหม่ด้วยเอกลักษณ์ที่แตกต่างจากศูนย์การค้าชุมชนที่ผุดอยู่ทั่วไป แตกต่างด้วยบรรยากาศที่นำเอากลิ่นอายของสุนทรียรสแบบญี่ปุ่น นำเสนอให้แก่ลูกค้า ประสานไปกับสถานที่ตั้งที่อยู่ใจกลางของย่านเอกมัย ชุมทางของแหล่งธุรกิจและที่อยู่อาศัย ด้วยขนาดพื้นที่ทั้งหมด 93,000 กว่าตารางเมตร ชูคอนเซ็ปต์ที่รวมวัฒนธรรมและไลฟ์สไตล์ของชาวญี่ปุ่นไว้ทั้งหมด โดยมีจุดขายหลักกับโซน Japan Town พบกับร้านอาหารจากประเทศญี่ปุ่นที่มาเปิดในไทยเป็นสาขาแรก" นี่คือแนวคิดดั้งเดิม(http://www.gatewayekamai.com/) ศูนย์การค้าแห่งใหญ่ แบรนด์ใหม่ล่าสุดของกลุ่มไทยเจริญ
ถือเป็นโครงการแรก มาพร้อมกับการก่อตั้งกลุ่มธุรกิจค้าปลีกให้แยกออกต่างหาก สะท้อนความเชื่อมั่นในธุรกิจค้าปลีก ประเดิมด้วยโครงการที่เชื่อมมาจากแนวคิดที่หลักแหลมและชัดเจน มาจากการวิเคราะห์อย่างไตร่ตรองเกี่ยวกับสถานการณ์และแนวโน้มใหม่ ๆ ในช่วงเวลานั้น
"กระแสคลื่นธุรกิจญี่ปุ่นลูกใหม่ กำลังถาโถมเข้าสู่วิถีชีวิตของปัจเจกในเมืองหลวงและหัวเมืองอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน" ผมเคยนำเสนอปรากฏการณ์สำคัญไว้ (จากเรื่อง JAPAN CONNECTION ตีพิมพ์ใน "ประชาชาติธุรกิจ" ช่วงปลายปี 2556 ต่อต้นปี 2557) โดยอ้างอิงเรื่องราวที่เกิดขึ้นก่อนหน้านั้น ก่อเป็นกระแสครึกโครมในเวลาต่อมา
กลุ่มเซ็นทรัล เป็นผู้บุกเบิกนำร้านอาหารญี่ปุ่นส่งตรงจากญี่ปุ่นเข้ามาตลาดเมืองไทยตั้งแต่ปี 2548 เป็นปรากฏการณ์ต่อเนื่องจากเครือข่ายร้านอาหารญี่ปุ่นที่เกิดขึ้นจากภายในเองมาก่อนหน้า ซึ่งเติบโตอย่างต่อเนื่อง
--Fuji เป็นผู้บุกเบิก ค่อย ๆ สร้างเครือข่ายร้านอาหารญี่ปุ่น โดยชาวญี่ปุ่นที่ปักหลักอยู่เมืองไทย ใช้เวลาถึง 3 ทศวรรษ
--Oishi ตำนานอันโลดโผน โดยตัน ภาสกรนที เพียงทศวรรษเดียว ต่อมาในปี 2549 ขายกิจการให้กลุ่มไทยเจริญ --ไทยเบฟเวอเรจ จึงกลายเป็นเจ้าของเครือข่ายร้านอาหารญี่ปุ่นที่ใหญ่ที่สุดในเมืองไทย
กระแสร้านอาหารญี่ปุ่นเติบโตขึ้นอย่างมากในช่วงปี2550-2554เฉพาะกลุ่มเซ็นทรัลเองนำเข้ามาอีกหลายแบรนด์
ในเวลาเดียวกันนั้น (2554) เครือข่ายร้านเสื้อผ้า Uniqlo แบรนด์ญี่ปุ่นที่เติบโตอย่างรวดเร็วในระดับโลก ถือว่าเทียบเคียงกับแบรนด์อย่าง Mark & Spencer อังกฤษ H&M สวีเดน และ Zara ของสเปน ก็มาเปิดที่เมืองไทย
และแล้วเครือข่ายธุรกิจค้าปลีกแบบ Convenience Store จากญี่ปุ่น พร้อมใจกันพาเหรดเข้ามาเมืองไทย จากที่มีอยู่เดิมก็ขยายเครือข่ายอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะ Family Mart ประกาศร่วมมือกับกลุ่มเซ็นทรัลในปลายปี 2555 Lawsonเข้ามาเมืองไทยครั้งแรกในปี 2556 โดยรวมมือกับสหกรุ๊ป
ปรากฏการณ์ที่สำคัญเกิดขึ้นในปี 2556 กรณีธนาคารญี่ปุ่น-Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ (BTMU) เข้าครอบงำธนาคารไทย-ธนาคารกรุงศรีอยุธยาผมเองเคยอรรถาธิบายเป็นยุทธศาสตร์ธุรกิจญี่ปุ่นในความพยายามเชื่อมสังคมไทยให้แนบแน่นยิ่งขึ้น แม้ว่าญี่ปุ่นประเทศที่ลงทุนมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่งในเมืองไทยมานาน ครอบคลุมในหลายธุรกิจโดยเฉพาะอุตสาหกรรมรถยนต์ แต่นี่เป็นครั้งแรกที่ธนาคารญี่ปุ่นเข้ามาในเมืองไทยอย่างเต็มรูปแบบ หากพิจารณาอย่างถี่ถ้วนแล้วธนาคารกรุงศรีอยุธยาคือธนาคารที่ให้ความสำคัญและมีเครือข่ายลูกค้ารายย่อยมากที่สุด
"จะโดยตั้งใจหรือไม่ก็ตามกระแสญี่ปุ่นมาแรงยิ่งขึ้นตั้งแต่ 1 กรกฎาคม 2556 จากมาตรการยกเว้นวีซ่าเข้าญี่ปุ่นให้คนไทยสามารถพำนักได้ 15 วัน จากนั้น Social Media ก็เต็มไปด้วยเรื่องและภาพไลฟ์สไตล์ญี่ปุ่น" ผมเคยสรุปในตอนนั้น
Gateway Ekamai เกิดขึ้นในฐานะ Japan Town ในตอนนั้น เป็นยุทธศาสตร์ธุรกิจที่โอกาสเปิดกว้างจริง ๆ
แต่แล้วผ่านมาเพียง 2 ปี Gateway Ekamai ต้องปรับตัวพอสมควร โดยมีคำอธิบายใหม่ที่กว้างกว่าเดิม "Gateway Ekamai ภาพลักษณ์และรูปแบบใหม่ ภายใต้แนวคิด "Community Shopping Center และเพิ่มเติมด้วย Urban Lifestyle รวบรวมร้านค้าที่หลากหลายเพื่อตอบสนองไลฟ์สไตล์ชีวิตคนเมืองให้เป็นศูนย์รวมความสุขครบรสสำหรับทุกคนในครอบครัว"
นี่คงเป็นบทเรียนสำคัญสำหรับเครือข่ายธุรกิจค้าปลีกใหม่จำเป็นต้องข้ามผ่านเมตร เรียกว่า "The Hub" ให้เป็นศูนย์ค้าส่งที่ใหญ่ที่สุดในย่านรังสิต
โครงการที่ดู "คาบลูกคาบดอก" อีกโครงการหนึ่งของไทยเจริญ เกิดขึ้นจากโอกาสที่แตกต่างออกไป แต่ก็มาสู่บทสรุปใกล้เคียงกัน
ในปี 2552 ทีซีซี แลนด์ฯชนะประมูลเข้าพัฒนาพื้นที่เดิมที่เรียกว่า เซ็นเตอร์พอยต์ ในสยามสแควร์ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จากนั้นปรับโฉมเปลี่ยนชื่อเป็น"Digital Gateway" เข้าใจว่าพยายามสร้างโมเดลใหม่อย่างผสมผสาน อ้างอิงกับทั้งโมเดลธุรกิจเก่า ศูนย์การค้าไอที และแบรนด์ใหม่ ซึ่งเปิดตัวในเวลาเดียวกันนั้น "Gateway Ekamai" เป็นโมเดลธุรกิจใหม่ที่อ้างว่า "ดิจิเทนเมนต์
ไทยเจริญ และ เจริญ สิริวัฒนภักดี กับธุรกิจค้าปลีก เริ่มต้นง่าย ๆ จากโอกาสธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ หลายกรณีเป็นเรื่องยากในการเรียนรู้และปรับตัวเข้ากับธุรกิจที่ซับซ้อนและแข่งขันสูง
ความจริงแล้วธุรกิจค้าปลีกของกลุ่มไทยเจริญเพิ่งเกิดขึ้นอย่างเป็นรูปเป็นร่างจากการปรับโครงสร้างทีซีซีแลนด์ฯเมื่อปี 2555 หลังจากปรับโครงสร้างธุรกิจครั้งใหญ่เมื่อกลุ่มไทยเจริญได้ซื้อหุ้น 40% ในทีซีซี แลนด์ฯคืนจาก Capital Land แห่งสิงคโปร์ จากนั้นทีซีซี แลนด์ฯได้ดำเนินแผนการเชิงรุกอย่างซับซ้อนมากขึ้น
ภาพยิ่งชัดเจนซ้อนทับอยู่ในธุรกิจอสังหาริมทรัพย์คือกลุ่มธุรกิจค้าปลีกใหม่ที่มีเครือข่ายมากพอสมควรทีเดียวเชื่อกันว่าจะกลายเป็นกลุ่มธุรกิจค้าปลีกรายใหญ่ทั้งนี้ มีความพยายามแบ่งกลุ่มธุรกิจย่อย สร้างความเป็นแบรนด์เฉพาะตัวที่สำคัญได้เกิดขึ้นแล้ว
แต่ก็ดูเหมือนว่าการปรับโครงสร้างธุรกิจค้าปลีกยังคงดำเนินต่อไป ทั้งโครงสร้างการบริหารและโมเดลธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นโมเดลธุรกิจดั้งเดิมที่ดำเนินมานานนับสิบปี หรือโมเดลใหม่ที่เปิดตัวไปเพียงไม่กี่ปี ทั้งนี้ เชื่อว่ามาจากข้อจำกัดตามแนวคิดที่นำเสนอคร่าว ๆ ไว้ในตอนที่แล้ว "มาจากการซื้อที่ดิน หรือที่ดินรวมสิ่งปลูกสร้าง ภายใต้เจตจำนงกว้าง ๆ โดยไม่คาดคิดว่าจะเชื่อมโยงกับธุรกิจค้าปลีก ย่อมมีข้อจำกัดว่าด้วยทำเล ขนาดที่ดิน และสิ่งก่อสร้างในรูปแบบเดิม"
กลุ่มไทยเจริญกำลังเผชิญสิ่งท้าทายกับโมเดลธุรกิจค้าปลีกที่ดูเหมือนจะยังไม่ลงตัวท่ามกลางสถานการณ์ธุรกิจค้าปลีกไทยพัฒนาและเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว
หนึ่ง-กรณีธุรกิจดั้งเดิม--พันธุ์ทิพย์พลาซาดูเหมือนว่ากลุ่มไทยเจริญเชื่อมั่นในโมเดลธุรกิจ ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งขยายเครือข่ายอย่างต่อเนื่องในช่วง 3 ทศวรรษที่ผ่านมา
"เมื่อช่วงปี 2534-2535 เป็นช่วงที่เครื่องคอมพิวเตอร์ประกอบเฟื่องฟูเป็นอย่างมาก พันธุ์ทิพย์ พลาซา ประตูน้ำได้ก้าวเข้ามาเป็นศูนย์กลางการค้าขายคอมพิวเตอร์และส่วนประกอบอันดับหนึ่งของเมืองไทย และเมื่อสินค้าขายดีประกอบกับเพิ่มจำนวนของร้านค้า ราคาเช่าพื้นที่ก็เพิ่มขึ้น"(http://www.pantipplaza.com/) นั่นคือจุดเริ่มต้นโมเดลธุรกิจที่ถือว่ามีบุคลิกเฉพาะ และเป็นความชำนาญเฉพาะตัวของกลุ่มไทยเจริญ แต่เมื่อมาถึงเวลาหนึ่ง ความเชื่อมั่นเริ่มสั่นคลอน
พันธุ์ทิพย์ พลาซา จำต้องปรับตัวให้สอดคล้องกับบทวิเคราะห์ใหม่ โดยทีมงานใหม่กลุ่มไทยเจริญว่าด้วยสถานการณ์และพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป ตามคำแถลงของผู้บริหารใหม่ระบุว่า กำลังดำเนินแผนการใหญ่ปรับโฉมพันธุ์ทิพย์ พลาซา จากโมเดล ศูนย์การค้าไอที ให้มีความหมายที่กว้างขึ้นเป็น ศูนย์เทคโนโลยี ซึ่งก็ยังไม่มีภาพให้เห็นชัดเจนตามโมเดลใหม่ ตามแผนการคาดว่าการปรับโฉมใหม่จะแล้วเสร็จในปีหน้า
โมเดลห้างสรรพสินค้าไอทีกำลังเผชิญความท้าทายครั้งใหญ่อันเนื่องมาจากธุรกิจสื่อสารและไอทีกลายเป็นธุรกิจใหญ่ทรงอิทธิพล และเป็นเครือข่ายธุรกิจที่ใหญ่ที่สุดในสังคมไทย สามารถเข้าถึงผู้บริโภคโดยตรง ดังนั้น โมเดลธุรกิจจึงมีลักษณะคล้ายเครือข่ายค้าปลีกขนาดเล็ก เปิดศูนย์ธุรกิจและบริการโดยเข้ายึดพื้นที่ค้าปลีกที่สำคัญกระจายอย่างกว้างขวางในขอบเขตทั่วประเทศ ปรากฏการณ์ดังกล่าวย่อมสั่นสะเทือนศูนย์การค้าไอทีดั้งเดิมที่มีเครือข่ายจำกัด
การปรับตัว ศูนย์การค้าเซียร์ รังสิต ล่าสุดเป็นภาพสะท้อนหนึ่งในนั้นด้วย
ศูนย์การค้าเซียร์ รังสิต สร้างมาตั้งแต่ปี 2537 และพัฒนาสู่ความเป็นศูนย์ไอทีและอิเล็กทรอนิกส์ในปี 2543 กำลังเดินแผนปรับตัวครั้งใหญ่เช่นกันด้วยขยายพื้นที่อีกนับแสนตาราง(Digitainment) แห่งเรียนรู้เทคโนโลยีรูปแบบใหม่ที่มาพร้อมกับความสนุกสนาน" (คำอธิบายนี้ยังปรากฏใน http://www.tccland.com/)
แต่แล้วในอีกไม่กี่ปีถัดมา ต้องปรับโมเดลธุรกิจอีกครั้ง Digital Gateway เปลี่ยนชื่อเป็น Center Point @ Siam square โดยเพิ่งเปิดตัวเมื่อไม่มานมานี้ เปลี่ยนคอนเซ็ปต์จาก IT Mall ซึ่งมีแนวโน้มข้อจำกัดมากขึ้นตามที่กล่าวมาแล้วไปสู่โมเดลที่เติบโตอย่างต่อเนื่องในกรุงเทพฯช่วงไม่ถึงทศวรรษมานี้--LifeStyle Mall
สอง-โมเดลใหม่ยังไม่ลงตัว
ศูนย์การค้า Gateway Ekamai เปิดตัวไปเมื่อปี 2555
"ศูนย์การค้าเกตเวย์ เอกมัย ตอบสนองวิถีชีวิตคนรุ่นใหม่ด้วยเอกลักษณ์ที่แตกต่างจากศูนย์การค้าชุมชนที่ผุดอยู่ทั่วไป แตกต่างด้วยบรรยากาศที่นำเอากลิ่นอายของสุนทรียรสแบบญี่ปุ่น นำเสนอให้แก่ลูกค้า ประสานไปกับสถานที่ตั้งที่อยู่ใจกลางของย่านเอกมัย ชุมทางของแหล่งธุรกิจและที่อยู่อาศัย ด้วยขนาดพื้นที่ทั้งหมด 93,000 กว่าตารางเมตร ชูคอนเซ็ปต์ที่รวมวัฒนธรรมและไลฟ์สไตล์ของชาวญี่ปุ่นไว้ทั้งหมด โดยมีจุดขายหลักกับโซน Japan Town พบกับร้านอาหารจากประเทศญี่ปุ่นที่มาเปิดในไทยเป็นสาขาแรก" นี่คือแนวคิดดั้งเดิม(http://www.gatewayekamai.com/) ศูนย์การค้าแห่งใหญ่ แบรนด์ใหม่ล่าสุดของกลุ่มไทยเจริญ
ถือเป็นโครงการแรก มาพร้อมกับการก่อตั้งกลุ่มธุรกิจค้าปลีกให้แยกออกต่างหาก สะท้อนความเชื่อมั่นในธุรกิจค้าปลีก ประเดิมด้วยโครงการที่เชื่อมมาจากแนวคิดที่หลักแหลมและชัดเจน มาจากการวิเคราะห์อย่างไตร่ตรองเกี่ยวกับสถานการณ์และแนวโน้มใหม่ ๆ ในช่วงเวลานั้น
"กระแสคลื่นธุรกิจญี่ปุ่นลูกใหม่ กำลังถาโถมเข้าสู่วิถีชีวิตของปัจเจกในเมืองหลวงและหัวเมืองอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน" ผมเคยนำเสนอปรากฏการณ์สำคัญไว้ (จากเรื่อง JAPAN CONNECTION ตีพิมพ์ใน "ประชาชาติธุรกิจ" ช่วงปลายปี 2556 ต่อต้นปี 2557) โดยอ้างอิงเรื่องราวที่เกิดขึ้นก่อนหน้านั้น ก่อเป็นกระแสครึกโครมในเวลาต่อมา
กลุ่มเซ็นทรัล เป็นผู้บุกเบิกนำร้านอาหารญี่ปุ่นส่งตรงจากญี่ปุ่นเข้ามาตลาดเมืองไทยตั้งแต่ปี 2548 เป็นปรากฏการณ์ต่อเนื่องจากเครือข่ายร้านอาหารญี่ปุ่นที่เกิดขึ้นจากภายในเองมาก่อนหน้า ซึ่งเติบโตอย่างต่อเนื่อง
--Fuji เป็นผู้บุกเบิก ค่อย ๆ สร้างเครือข่ายร้านอาหารญี่ปุ่น โดยชาวญี่ปุ่นที่ปักหลักอยู่เมืองไทย ใช้เวลาถึง 3 ทศวรรษ
--Oishi ตำนานอันโลดโผน โดยตัน ภาสกรนที เพียงทศวรรษเดียว ต่อมาในปี 2549 ขายกิจการให้กลุ่มไทยเจริญ --ไทยเบฟเวอเรจ จึงกลายเป็นเจ้าของเครือข่ายร้านอาหารญี่ปุ่นที่ใหญ่ที่สุดในเมืองไทย
กระแสร้านอาหารญี่ปุ่นเติบโตขึ้นอย่างมากในช่วงปี2550-2554เฉพาะกลุ่มเซ็นทรัลเองนำเข้ามาอีกหลายแบรนด์
ในเวลาเดียวกันนั้น (2554) เครือข่ายร้านเสื้อผ้า Uniqlo แบรนด์ญี่ปุ่นที่เติบโตอย่างรวดเร็วในระดับโลก ถือว่าเทียบเคียงกับแบรนด์อย่าง Mark & Spencer อังกฤษ H&M สวีเดน และ Zara ของสเปน ก็มาเปิดที่เมืองไทย
และแล้วเครือข่ายธุรกิจค้าปลีกแบบ Convenience Store จากญี่ปุ่น พร้อมใจกันพาเหรดเข้ามาเมืองไทย จากที่มีอยู่เดิมก็ขยายเครือข่ายอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะ Family Mart ประกาศร่วมมือกับกลุ่มเซ็นทรัลในปลายปี 2555 Lawsonเข้ามาเมืองไทยครั้งแรกในปี 2556 โดยรวมมือกับสหกรุ๊ป
ปรากฏการณ์ที่สำคัญเกิดขึ้นในปี 2556 กรณีธนาคารญี่ปุ่น-Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ (BTMU) เข้าครอบงำธนาคารไทย-ธนาคารกรุงศรีอยุธยาผมเองเคยอรรถาธิบายเป็นยุทธศาสตร์ธุรกิจญี่ปุ่นในความพยายามเชื่อมสังคมไทยให้แนบแน่นยิ่งขึ้น แม้ว่าญี่ปุ่นประเทศที่ลงทุนมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่งในเมืองไทยมานาน ครอบคลุมในหลายธุรกิจโดยเฉพาะอุตสาหกรรมรถยนต์ แต่นี่เป็นครั้งแรกที่ธนาคารญี่ปุ่นเข้ามาในเมืองไทยอย่างเต็มรูปแบบ หากพิจารณาอย่างถี่ถ้วนแล้วธนาคารกรุงศรีอยุธยาคือธนาคารที่ให้ความสำคัญและมีเครือข่ายลูกค้ารายย่อยมากที่สุด
"จะโดยตั้งใจหรือไม่ก็ตามกระแสญี่ปุ่นมาแรงยิ่งขึ้นตั้งแต่ 1 กรกฎาคม 2556 จากมาตรการยกเว้นวีซ่าเข้าญี่ปุ่นให้คนไทยสามารถพำนักได้ 15 วัน จากนั้น Social Media ก็เต็มไปด้วยเรื่องและภาพไลฟ์สไตล์ญี่ปุ่น" ผมเคยสรุปในตอนนั้น
Gateway Ekamai เกิดขึ้นในฐานะ Japan Town ในตอนนั้น เป็นยุทธศาสตร์ธุรกิจที่โอกาสเปิดกว้างจริง ๆ
แต่แล้วผ่านมาเพียง 2 ปี Gateway Ekamai ต้องปรับตัวพอสมควร โดยมีคำอธิบายใหม่ที่กว้างกว่าเดิม "Gateway Ekamai ภาพลักษณ์และรูปแบบใหม่ ภายใต้แนวคิด "Community Shopping Center และเพิ่มเติมด้วย Urban Lifestyle รวบรวมร้านค้าที่หลากหลายเพื่อตอบสนองไลฟ์สไตล์ชีวิตคนเมืองให้เป็นศูนย์รวมความสุขครบรสสำหรับทุกคนในครอบครัว"
นี่คงเป็นบทเรียนสำคัญสำหรับเครือข่ายธุรกิจค้าปลีกใหม่จำเป็นต้องข้ามผ่านเมตร เรียกว่า "The Hub" ให้เป็นศูนย์ค้าส่งที่ใหญ่ที่สุดในย่านรังสิต
โครงการที่ดู "คาบลูกคาบดอก" อีกโครงการหนึ่งของไทยเจริญ เกิดขึ้นจากโอกาสที่แตกต่างออกไป แต่ก็มาสู่บทสรุปใกล้เคียงกัน
ในปี 2552 ทีซีซี แลนด์ฯชนะประมูลเข้าพัฒนาพื้นที่เดิมที่เรียกว่า เซ็นเตอร์พอยต์ ในสยามสแควร์ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จากนั้นปรับโฉมเปลี่ยนชื่อเป็น"Digital Gateway" เข้าใจว่าพยายามสร้างโมเดลใหม่อย่างผสมผสาน อ้างอิงกับทั้งโมเดลธุรกิจเก่า ศูนย์การค้าไอที และแบรนด์ใหม่ ซึ่งเปิดตัวในเวลาเดียวกันนั้น "Gateway Ekamai" เป็นโมเดลธุรกิจใหม่ที่อ้างว่า "ดิจิเทนเมนต์
ที่มา.ประชาชาติธุรกิจ
/////////////////////////////////////////////////////////
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น